Bệnh đầu đen ở gà, còn gọi là viêm gan ruột truyền nhiễm, do ký sinh trùng đơn bào Histomonas meleagridis gây ra. Đây là bệnh nguy hiểm thường gặp ở gà thả vườn, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Bài viết này của dagathomo sẽ cung cấp thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng và điều trị bệnh đầu đen ở gà.
Bệnh đầu đen ở gà là gì?
Bệnh đầu đen là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do ký sinh trùng Histomonas meleagridis gây ra. Bệnh thường xảy ra ở gà từ 2 tuần đến 4 tháng tuổi, nhưng gà lớn hơn vẫn có thể mắc. Bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa khi gà ăn phải thức ăn, nước uống hoặc tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm bởi phân, dịch tiết của gà bệnh.
Nguyên nhân bệnh đầu đen ở gà ngày càng tăng
Bản chất và nguyên nhân gây bệnh: Bệnh do ký sinh trùng Histomonas meleagridis gây ra, ký sinh ở niêm mạc ruột thừa và gan của gà, gây tổn thương nghiêm trọng.
Đối tượng của bệnh
- Gà nuôi thả vườn và chim hoang dã: Bệnh thường gặp ở gà nuôi thả và một số loài chim hoang dã cùng giống.
- Gà công nghiệp: Hiện chưa ghi nhận trường hợp gà công nghiệp mắc bệnh.
- Độ tuổi: Gà từ 2 tuần đến 4 tháng tuổi, bệnh mạnh nhất ở gà sau 1 tháng tuổi.
Con đường lây truyền
- Đường ăn uống: Bệnh lây lan khi gà dùng chung máng ăn, máng uống hoặc tiếp xúc với chất độn và môi trường chứa mầm bệnh.
- Giun kim Heterakis galline: Gà ăn phải trứng giun kim chứa mầm bệnh, gây nhiễm qua gan và manh tràng.
- Giun đất: Trứng giun kim tồn tại lâu trong môi trường chăn nuôi, gây khó khăn trong việc thanh trừ hoàn toàn bệnh.
Lý do bệnh ngày càng tăng
- Môi trường chăn nuôi không đảm bảo: Vệ sinh kém, ẩm thấp là điều kiện lý tưởng cho mầm bệnh phát triển.
- Chăn nuôi thả tự do: Gà tiếp xúc với mầm bệnh từ môi trường và các động vật khác, tăng nguy cơ lây lan bệnh.
- Quản lý đàn không chặt chẽ: Nuôi nhiều lứa gà trong cùng khu vực mà không cách ly và vệ sinh kỹ lưỡng.
- Thiếu biện pháp phòng ngừa hiệu quả: Chưa áp dụng đầy đủ tẩy giun định kỳ, bổ sung dinh dưỡng và vệ sinh chuồng trại.
Triệu chứng của bệnh đầu đen ở gà
Thời gian ủ bệnh: 7 – 28 ngày
Thể quá cấp và cấp tính
- Độ tuổi mắc bệnh: Gà từ 2 tuần đến 4 tháng tuổi.
- Đặc điểm: Bệnh diễn biến đột ngột, gà bỏ ăn, ủ rũ, sốt cao, tiêu chảy phân vàng lẫn bọt khí, da đầu chuyển xám xanh. Gà chết trong 1-2 ngày, tỷ lệ chết cao.
Thể mãn tính
- Độ tuổi mắc bệnh: Gà trên 5 tháng tuổi.
- Đặc điểm: Triệu chứng nhẹ hơn thể cấp tính, bệnh kéo dài, gà gầy yếu, tỷ lệ chết thấp hơn.
>> Xem trực tiếp Thomo hôm nay tại https://dagathomo.bid/
Bệnh tích bệnh đầu đen ở gà khi mổ khám
Gan
- Sưng to: Gan gà sưng to, mềm nhũn.
- Viêm xuất huyết: Gan xuất hiện nhiều ổ viêm xuất huyết nhỏ, bề mặt như hoa cúc nhỏ.
- Hoại tử: Các điểm hoại tử hình nón, màu vàng hoặc xanh xám.
Manh tràng (ruột thừa)
- Viêm sưng to: Manh tràng sưng to, bề mặt sần sùi.
- Xuất huyết: Chứa nhiều máu loãng.
- Hoại tử thành ruột: Thành ruột dày lên, cứng lại.
- Hình thành “lõi kén”: Chất chứa trong ruột thừa tạo khối rắn như kén tằm.
Phòng bệnh đầu đen trên gà hiệu quả
Cách ly và quản lý đàn gà
- Nuôi riêng gà tây và gà ta: Gà tây rất mẫn cảm với bệnh đầu đen.
- Tránh nuôi nhiều lứa gà trong cùng khu vực: Nuôi riêng biệt từng lứa gà và vệ sinh kỹ lưỡng sau mỗi lứa.
Vệ sinh chuồng trại và môi trường nuôi
- Dọn dẹp thường xuyên: Loại bỏ phân, thức ăn thừa, rác thải.
- Khử trùng định kỳ: Sử dụng dung dịch sát trùng, rắc vôi bột để tiêu diệt mầm bệnh.
- Hạn chế thả gà ra vườn khi trời mưa ẩm: Tránh môi trường ẩm ướt để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tẩy giun và bổ sung vitamin
- Tẩy giun định kỳ: 3 tháng/lần bằng thuốc phù hợp.
- Bổ sung vitamin: Cung cấp đủ vitamin, khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.
Sử dụng thuốc phòng bệnh
Cho gà uống với liều lượng 1g/10 lít nước, lặp lại 7-10 ngày/lần để tiêu diệt mầm bệnh.
Cách điều trị bệnh đầu đen cho gà hiệu quả
Thuốc điều trị
Phác đồ 1
- Thuốc tiêm: T.Avibracin, 1cc/5 kg thể trọng, tiêm bắp liên tục 3 ngày.
- Thuốc trộn nước uống: Trộn 2g T.cúm gia súc, 2g T.coryzin và 2g Doxyvit Thái với 1 lít nước, cho uống 1 lít/5 kg thể trọng/ngày, liên tục 3 ngày.
Phác đồ 2
- Thuốc tiêm: Macavet, 1cc/6 kg thể trọng, tiêm bắp liên tục 3 ngày.
- Thuốc trộn nước uống: Trộn 2g T.cúm gia súc, 2g T.Flox.C và 2g Doxyvit Thái với 1 lít nước, cho uống 1 lít/5 kg thể trọng/ngày, liên tục 3 ngày.
Lưu ý trong quá trình điều trị
- Theo dõi sức khỏe gà: Điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc thay đổi phương pháp điều trị khi cần thiết.
- Đảm bảo vệ sinh chuồng trại: Giữ chuồng trại sạch sẽ để tránh nhiễm trùng thứ phát.
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ: Bổ sung vitamin, khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.
- Phòng bệnh tái phát: Vệ sinh chuồng trại thường xuyên, cách ly gà mới nhập, và tiêm phòng định kỳ.
Bệnh đầu đen ở gà là một căn bệnh nghiêm trọng cần được quan tâm và xử lý kịp thời. Áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và điều trị sẽ giúp bảo vệ đàn gà, nâng cao sức khỏe và năng suất chăn nuôi.
